Có thể bạn chưa từng nghe về Bitcoin và không biết rằng Bitcoin muốn thay đổi toàn bộ nền kinh tế toàn cầu. Và hiện nay, đang có nguy cơ nó là một bong bóng tài chính với giá trị cực cao.
Bitcoin là tiền điện tử, hay tiền ảo - một loại tiền tệ thay thế cho USD và euro. Nghe thật khó tin và khó hiểu, đúng không? Dựa vào các thông tin trên trang Gizmodo, bài viết sau đây sẽ giải thích một cách ngắn gọn để bạn hiểu Bitcoin là gì và nó có thể dùng để thay thế tiền thật được không.
Bitcoin là một loại tiền tệ số nặc danh
Bitcoin không phải là tiền thật. Nó là "tiền điện tử" – một loại tiền ảo có thể dùng để trao đổi hàng hoá và dịch vụ tại những nơi chấp nhận loại tiền này, tương tự như việc bạn trả 1 USD để mua một cái bánh. Nhưng không như tiền thật hay USD, bitcoin không có số series hoặc bất cứ thể chế nào để có thể theo dõi nó. Điều này khiến bitcoin trở nên hấp dẫn với những kẻ buôn bán ma túy và/hoặc những nhà hoạt động vì sự bí mật, riêng tư.
...tham vọng cực lớn…
Trong bản tuyên ngôn trên YouTube, những người sáng lập ra Bitcoin nói họ sẽ làm cuộc cách mạng tài chính toàn cầu như cách mà Internet đã thay đổi ngành xuất bản. Mục tiêu to lớn và vĩ đại này nhắm tới việc đưa Bitcoin thành một loại tiền tệ toàn cầu, sẽ cùng tồn tại song song hoặc thay thế hẳn đồng tiền thật.
...không được điều tiết…
Ngoài các nhà phát triển phần mềm chuyên xây dựng các phiên bản mã mới để làm nền cho Bitcoin, không hề có Ngân hàng Trung ương Bitcoin – không có Cục Dự trữ Liên bang ảo. Bitcoin không được ai, không được bất cứ gì hỗ trợ và hoàn toàn không được điều tiết.
...được trao đổi qua P2P...
Khi bạn viết cho bạn của bạn một tấm séc, tiền từ tài khoản của bạn sẽ được rút ra khỏi ngân hàng của bạn, và sau đó chuyển vào ngân hàng của người kia, và người bạn đó sẽ có thể rút tiền mặt ra. Với Bitcoin, không hề có khâu trung gian, mà các người dùng tự thoả hiệp mạng lưới. Tiền đi thẳng từ bạn đến bất kỳ ai, thông qua hệ thống Bitcoin P2P mà không hề có bất cứ khâu trung gian, môi giới nào.
...được chính người dùng tạo ra …
Đây chính là lúc Bitcoin bắt đầu có một thân phận hẳn hoi. Không như tiền bình thường, được hỗ trợ bởi một cái gì đó (chẳng hạn như vàng, bạc hoặc ngân hàng trung ương), Bitcoin được tạo ra từ... trong không trung. Thông qua một quá trình gọi là "đào", một ứng dụng nhỏ nằm trên máy tính của bạn và từ từ tạo ra những đồng bitcoin mới để trao đổi sức mạnh tính toán cho các giao dịch. Khi một lô tiền đã sẵn sàng, chúng sẽ được phân phối theo xác suất tuỳ thuộc vào bất kỳ ai có sức mạnh tính toán cao nhất trong quá trình đào. Hệ thống được sắp đặt để không thể tồn tại hơn 21 triệu bitcoin – vì thế quá trình đào được bitcoin sẽ ít dần theo thời gian và ít dần khi có nhiều người đăng ký đào. Điều này tạo thành một hệ thống rất có lợi cho những người đầu tiên đào bitcoin.
...một số nơi chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin…
So với "tiền thật", hiện tại rất ít nơi chấp nhận bitcoin. Nhưng điều đó đang thay đổi nhanh chóng. Hiện nay các doanh nghiệp nhỏ có động lực để chấp nhận bitcoin – đó là họ được miễn phí sử dụng bitcoin và không một giao dịch nào mất phí cả. Hiện tại, bạn có thể mua các dịch vụ của một nhà thiết kế web, mua game trên máy tính, mua nữ trang, súng và thậm chí côcain bằng bitcoin.
...hoặc đổi thành tiền thật
Cũng như việc bạn đổi tiền VND sang USD, bạn cũng có thể đổi bitcoin với những người dùng khác để lấy về tiền thật. Hiện tại, bitcoin đang được giao dịch rất nhiều. Vào tháng 5/2011, một bitcoin chỉ có giá trị 7,50 USD, thì hiện nay nó đã có giá hơn 250 USD, và đang tăng dần. Nói không quá là thế giới chuẩn bị có những triệu phú Bitcoin đầu tiên.
Nhưng cũng như bất kỳ bong bóng nào – và có lẽ còn hơn cả những vụ nổ bong bóng lớn nhất – đồng tiền số này có thể sụp đổ vào bất cứ lúc nào, khiến nhiều người trở nên trắng tay.